Sentyabrın 12-13 tarixlərində Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan-Ermənistan sərhədində törətdikləri genişmiqyaslı təxribatlara qarşı silahlı qüvvələrimiz tərəfindən layiqli cavab tədbirləri gördüyü ərəfədə bir sıra sosial şəbəkələrdə olduğu kimi “TikTok”da da yayılması istənilməyən məlumatlara rast gəlindi. Təəssüf ki, belə məlumatlar bəzən hərbi əməliyyatların aktiv iştirakçısı olan əsgər və zabitlərimiz tərəfindən sosial şəbəkələrə yüklənib. Bütün bunları nəzərə alaraq Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) tərəfindən “TikTok”un fəaliyyətinə müvəqqəti qadağa qoyulub. DTX-nin bununla bağlı açıqladığı rəsmi məlumatda qapanmanın səbəblərinə aydınlıq gətirilib: “Məlum olduğu kimi, cari ilin 12-13 sentyabr tarixlərində Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycan-Ermənistan sərhədində törətdikləri genişmiqyaslı təxribatlara qarşı silahlı qüvvələrimiz tərəfindən layiqli cavab tədbirləri görülüb. Hazırda həyata keçirilmiş hərbi əməliyyatlarla bağlı “TikTok” sosial şəbəkə resursunda ordumuzun uğurlarına kölgə salan, hərbi sirləri özündə əks etdirən, cəmiyyətdə yanlış fikir formalaşdırmaq məqsədi güdən məlumatlar yayımlanmaqdadır. Göstərilənlərlə əlaqədar, “TikTok” sosial şəbəkəsinin fəaliyyətinin Azərbaycan ərazisində müvəqqəti məhdudlaşdırılması qərara alınmış və bunun üçün aidiyyəti orqanlar qarşısında vəsatət qaldırılıb”. Tətbiq edilən məhdudiyyətlərə baxmayaraq, bir sıra sosial şəbəkə istifadəçiləri “TikTok”a VPN (Virtual Private Network) adlanan xüsusi proqramlar vasitəsi ilə daxil olurlar. Vətən müharibəsi dövründə də tətbiq edilən məhdudiyyətlər zamanı eyni addım aldığında bildirilirdi ki, həmin VPN-lərin bəziləri Ermənistana məxsus proqram təminatlarıdır. Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi yanında Elektron Təhlükəsizlik Xidmətindən “Report”a bildirilib ki, vətəndaşlara VPN istifadə etməməsi tövsiyə edilir: “Son günlər vətəndaşlar tərəfindən VPN tətbiqlərindən istifadə halları artmaqdadır. Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi yanında Elektron Təhlükəsizlik Xidməti bildirir ki, VPN tətbiqlərindən istifadə edilməsi kiber mühitdə vətəndaşların məlumatlarının təhlükəsizliyi üçün ciddi risklər yarada bilər. Belə ki, VPN xidmətini təqdim edən tərəf istifadəçilərin məlumatlarına nəzarət edə və onları ələ keçirə bilər. Bu riskləri nəzərə alaraq, Elektron Təhlükəsizlik Xidməti vətəndaşlara VPN tətbiqlərindən istifadə etməməyi tövsiyə edir”. “TikTok”dan istifadəyə məhdudiyətin qoyulması təhlükəsizlik məsələsi ilə yanaşı bu sosial şəbəkə üzərindən biznes quran fiziki və hüquqi şəxslərin gəlirlərini də sual altına qoyur. “Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyası” (AİKTSA) İctimai Birliyinin İdarə Heyətinin sədri Elvin Abbasov hesab edir ki, belə məqamdan dövlətin milli maraqları daha önəmlidir: “İlk olaraq onu qeyd edim ki, VPN proqramlarından istifadə leqal deyil. Çünki bu proqram sizin IP ünvanınızı gizlədir və sizi başqa bir ölkədən olan istifadəçi kimi qələmə verir. Bu səbəbdən də istifadəçinin bütün şəxsi məlumatları həmin proqram təminatının olduğu serverdə üzü köçürülə bilər. Belə məlumatlar adətən lazımi məqamda istifadəçiyə qarşı kiber hücum olaraq istifadə edilə bilər. İlk olaraq buna diqqət yetirmək lazımdır ki, VPN tam təhlükəlidir və ondan istifadə edənin məlumatları üçüncü tərəfə ötürülə bilər. Son zamanlar baş verən proseslər fonunda ölkəmizin milli maraqlarını, milli təhlükəsizliyimizi nəzərə alaraq demək lazımdır ki, VPN istifadəçisi çox təhlükəlidir və istifadəsi tövsiyə olunmur. Bu baxımdan hesab edirəm ki, dövlətin qoyduğu qadağalara əməl etmək lazımdır. Bəzən sual verirlər ki, “VPN istifadəsi zamanı nəyə diqqət yetirilməlidir?”. Əslində isə bu növ xidmətlərdən istifadə zamanı nəyəsə diqqət yetirmək mümkün deyil. VPN o zaman leqal olar ki, başqa bir ölkədə ofisi olan şirkət daxili xətt yaradaraq virtual şəbəkə qurur. Məhz belə şəbəkələrdə VPN yalnız şəbəkə daxilində istifadəyə imkan yaradır". DTX-nın “TikTok”la bağlı qoyduğu məhdudiyyətlərin bu sosial şəbəkədə biznes quranların fəaliyyətinə təsirinə gəlincə isə E. Abbasov bildirib ki, bloklanma qısa müddət üçün olduğuna görə, onun təsiri də olmayacaq: "Qısacası, biznes o zaman təhlükəyə girər ki, bu daimi bir məhdudiyyət olsun. Bu baxımdan ölkəmizdə “TikTok” üzərindən biznes quran şəxslər hansısa böyük vəsaitlər itirmək, bizneslərinin iflasa uğramaq təhlükəsindən uzaqdırlar. Digər bir məsələni də nəzərə almaq lazımdır ki, əgər bu bloklanmanın təsiri olsa belə həmin məqamdan fərdi biznesdən daha çox dövlətin təhlükəsizliyi, milli maraqlar daha üstün tutulmalıdır”.

İKT

VPN-lə “TikTok”da biznes, yoxsa milli maraqlar önəmlidir? - Elvin Abbasov açıqlayır

Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutunda (AZSTAND) “Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyası”-nin (AIKTSA) İdarə Heyətinin nümayəndələri və üzv şirkətləri ilə birlikdə görüş keçirilib. Görüşdə ASTAND-ın baş direktoru İlham Bayramov ölkədə standartlaşdırma sisteminin inkişafı və müasir tələblərə uyğunlaşdırılması istiqamətində görülən işlər barədə məlumat verib. Qeyd olunub ki, ASTAND-ın əsas hədəfi ölkədə milli standartlaşdırma sisteminin beynəlxalq tələblərə uyğunlaşdırılmasına, məhsulların təhlükəsizliyinin, keyfiyyətinin, rəqabətqabiliyyətinin və ixrac potensialının artırılmasına nail olmaqdır. Görüşdə İ.Bayramov ASTAND-ın əsas məqsədlərini diqqətə çatdırıb. Belə ki, məhsul və xidmətlərin sərbəst hərəkəti üçün şərait yaradılması, daxili və xarici bazarda rəqabətə davamlılığı artırmaq məqsədi ilə məhsullar, xidmətlər və personalın təkmilləşdirilməsi, məhsulun keyfiyyətinin və xidmət səviyyəsinin, personalın səriştəliliyinin yüksəldilməsi, regional və beynəlxalq standartlaşdırmaya münasibətdə milli iqtisadiyyatın maraqlarının əks etdirilməsi, innovasiyaların səmərəli tətbiqinin və yüksək texnologiyalı malların istehsalının dəstəklənməsi üçün yüksək keyfiyyətli standartların hazırlanmasından ibarətdir "Məqsədimizə nail olmaq üçün aktiv şəkildə Beynəlxalq Standartlaşdırma Təşkilatı (İSO), Beynəlxalq Elektrotexnika Komissiyası (İEC), Avropa Standartlaşdırma Komitəsi (CEN) və digər beynəlxalq və regional standartlaşdırma təşkilatları və xarici ölkələrin milli standartlaşdırma orqanları ilə sıx əməkdaşlıq edirik", deyə İ.Bayramov əlavə edib. Daha sonra çıxış edən “Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyası” (AİKTSA) İctimai Birliyinin İdarə Heyətinin sədri Elvin Abbasov görüşün əhəmiyyətinə toxunub. Bildirib ki, bu gün keçirilən görüşün əsas məqsədi İKT sahəsində fəaliyyət göstərən yerli şirkətlərin inkişafına töhfə vermək, İKT sahəsində tətbiq edilən standartlar baradə ətraflı məlumat əldə etmək həmçinin gələcəkdə tətbiq ediləcək standartların normativləri haqqında ümumi bilgi almaqdan ibarətdir. Görüşdə həmçinin iki qurum arasında imzalanacaq Anlaşma Memorandumu və Fəaliyyət Planı çərçivəsində həyata keçiriləcək işlər müzakirə edilib. Qeyd edək ki, görüşdə “Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyası” (AİKTSA) İctimai Birliyinin üzv şirkətlərindən ALLSMART TECHNOLOGİES, INBIT, GTSolutions, TimeSoft, İTECH GROUP, SchwaTech, MaxTexno və Virtual Azerbaijan Group of Companies iştirak ediblər.

AİKTSA əlaqələrini genişləndirir

Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyasının (AİKTSA) İdarə Heyəti bugün AMEA Yüksək Texnologiyalar Parkında rezident olan “Troniq” MMC şirkətinin istehsal etdiyi sənaye yönümlü məhsullarla tanış olublar. Bu barədə AİKTSA-nın idarə heyyətinin sədri Elvin Abbasov məlumat verib. "AİKTSA-ya üzv şirkətlərinin Auditi, Risklǝrǝ vǝ Keyfiyyǝtǝ nǝzarǝt, Monitorinq və Qiymǝtlǝndirmǝ üzrə görüşlərə başlanılıb.Azərbaycan İnformasiya və Kommunikasiya Texnologiyaları Sənayesi Assosiasiyası İT üzrə bütün növ məhsul və xidmətlərin kefiyyətinin yüksəldilməsinə və istifadəçiyə qədər olan prosesə, yəni istehsaldan istehlaka, müştəri məmnuniyyətinə qədər prosesləri izləyib və qiymətləndirməyi planlayır. Texnologiyalar Parkının dəstəyi ilə Troniq şirkəti istehsal avadanlıqlarına ehtiyyat hissələrinin, qəliblərinin istehsal olunmasını və onların yığılmasını, programlaşmasını, avtomatlaşmasını yerli əməkdaşlarla təmin edir, orada yüksək bilik və bacarığa malik mühəndislər gecə gündüz əzimlə işləməkdədir. Biz orada istehsal edilmiş qəliblər, ehtiyyat hissələri, bu hissələrdən yığılmış işlək istehsal avadanlıqları və bu avadanlıqların istehsal etdiyi məhsullarla tanış olduq. Həmin avadanlıqlardan bir çox istiqamətdə istehsal etmək mümkündür, Troniq şirkətinin yaratmaqda olduğu milli robotlada əl verib görüşdük. Troniq şirkəti IOT texnlogiyası ilə işləmə bacarığı olan yerli bir şirkətdir. Assosasiya yerli şirkətlərin maddi texniki bazasının formalaşmasında onların şəraitlərinin münbitləşməsində bir çox töhvələr verməkdədir", deyə E.Abbasov bildirib. Görüşdə AMEA Yüksək Texnologiyalar Parkının Baş direktoru Vasif Abbasov İKT sahəsində görülən işlərlə bağlı ətraflı məlumat verib.Yüksək Texnologiyalar Parkının mövcud imkanlarında söz açıb. Qeyd edək ki, "Troniq" şirkəti öz milli məsuliyyətini dərk edən, ölkəmizin İKT sənayesinin inkişafı üçün daim çalışan Azərbaycan şirkətidir. AİKTSA-nın idarə heyyətinin sədri Elvin Abbasov, Assosiasiyanın Baş katibi Qəşəm Məmmədov Troniq MMC-nin fəaliyyətinin yüksək qiymətləndirib. Assosasiyanın imkanlarından geniş istifadə edərək Beynalxalq standartlara yiyələnməsini tövsiyyə edib.

VPN-lə “TikTok”da biznes, yoxsa milli maraqlar önəmlidir? - Elvin Abbasov açıqlayır

AİKTSA əlaqələrini genişləndirir

AİKTSA - istehsaldan müştəri məmnuniyyətinə qədər